Hormoonverstorende stoffen tijdens de zwangerschap

Op 19 December 2013 zond Zembla een reportage uit over de risico’s van hormoonverstorende stoffen bij zwangere vrouwen vrouwen (http://zembla.vara.nl/dossier/uitzending/zorgwekkende-stoffen). Hierin werd uitgelegd dat hormoonverstorende stoffen een bedreiging vormen voor kleine kinderen (tot drie maanden) en voor de foetus in de buik van een zwangere vrouw. Bepaalde chemische stoffen kunnen namelijk hun hormoonsysteem in de war brengen, waardoor deze baby’s later vruchtbaarheidsproblemen kunnen krijgen.

In Nederland wordt door de overheid weinig voorlichting gegeven over deze stoffen. Maar in landen zoals Denemarken, een land waar veel aandacht wordt geschonken aan gezondheid en veiligheid, wordt al jaren voorlichting gegeven over dergelijke stoffen en de risico’s daarvan. Met name voor zwangere vrouwen kunnen deze stoffen risico’s met zich mee brengen, omdat zij een kwetsbare foetus dragen die extra vatbaar is voor risico-volle stoffen.

In Denemarken worden zwangere vrouwen gewaarschuwd voor de volgende stoffen:

• Parfum: Heel veel producten bevatten parfum, denk maar aan wasmiddel, haarproducten, huidverzorging, cosmetica, voeding, enz. Door je lichaam continu bloot te stellen aan parfum, kun je een allergie opbouwen. Ook cosmetica bevat bijna altijd parfum, om daarmee de natuurlijke geur van de ingrediënten (die vaak niet zo lekker ruikt) te camoufleren. Maar eigenlijk is dat helemaal niet nodig: Als je bijvoorbeeld mascara draagt, dan zal er niemand zijn die aan je wimpers gaat snuffelen om te kijken of het wel of niet lekker ruikt. Make-up is decoratief, het hoeft dus geen kunstmatige geur met zich mee te dragen.
  In cosmetica herken je het gebruik van parfum aan ingrediënten zoals Cinnamy, Coumarin, Eugenol, Geraniol, Isoeugenol, Citronellol, Farnesol, Limonene, Anise Alcohol, Treemoss, Fragrance, Fragrance mix, Perfume en Parfum. Ook etherische olieën bevatten geurstoffen, dus ook daar is voorzichtigheid geboden.
  In de producten van Unity Cosmetics komt nooit parfum voor, ook geen etherische olieën! 
  
  
• Parabenen: Dit zijn relatief goedkope conserveringsmiddelen die mogelijkerwijs een negatieve invloed op de hormoonhuishouding kunnen hebben. In cosmetica worden diverse soorten parabenen veelvuldig gebruikt, je herkent ze als namen zoals Butylparaben, Propylparaben, Isobutylparaben en Isopropylparaben (altijd eindigend op ‘paraben’).
  Producten van Unity Cosmetics bevatten nooit parabenen!
  
  
• Haarverf en spuitbussen: In haarverf en spuitbussen zitten vaak agressieve chemicalieën die een allergie kunnen veroorzaken.
  
  
• Bisfenol A (BPA): Dit is een stofje dat je terug vindt in het plastic dat bijvoorbeeld aan de binnenkant van blikjes zit, of aan de binnenkant van deksels van (groente)potjes. Ook in drinkbekers, lunchtrommels, speelgoed en cd-hoesjes zit BPA. De hoeveelheid BPA varieert per product, en hoe vaker een product met BPA wordt gewassen, hoe minder BPA er vrijkomt (lunchtrommels en drinkbekers regelmatig wassen is dus zeer belangrijk!). Het gebruik van warme dranken in drinkbekers met BPA wordt afgeraden, omdat er daardoor mogelijk meer BPA vrijkomt.
  
  
• Weekmakers (ftalaten): In interieurs en behang kunnen ftalaten voorkomen. Specifieke soorten weekmakers kunnen via huisstof of via ’lekken’ of ‘verdampen’ het lichaam binnenkomen. Iedereen die wel eens in een nieuwe auto heeft gezeten, zal de geur van een ‘nieuwe auto’ herkennen; door verdamping van ftalaten in het auto-interieur, ontstaat deze geur! Ook de vettige aanslag die soms op de binnenkant van een autoruit ontstaat, wordt veroorzaakt door verdamping van ftalaten.
  De meest bekende ftalaten zijn: Diethylftalaat (DEP), Di(iso-nonyl)ftalaat (DiNP), Di(2-ethylhexyl)adipaat (DEHA), Butylbenzylftalaat (BBP), di(ethylhexyl)ftalaat (DEHP), en mono-isobutylftalaat (MiBP).
  Eén van de meest gebruikte en risicovolle / ‘verdachte’ ftalaten is DEHP. In Nederland geeft de overheid aan dat blootstelling aan DEHP tijdens de zwangerschap bij mannelijke foetussen de ontwikkeling van de testes en de spermaproductie negatief kan beïnvloeden. Omdat het effect na blootstelling tijdens de kinderjaren waarschijnlijk niet omkeerbaar is, en blootstelling bij een kind veel hoger is dan bij een volwassenen (door laag lichaamsgewicht en doordat kinderen alles in de mond willen stoppen), geeft de overheid aan dat vooral bij het kind risico’s worden voorkomen. Daarom is er in 2005 in de gehele Europese Unie een verbod gekomen op kinderspeelgoed dat DEHP bevat. Omdat kleine kinderen vaak speelgoed in de mond nemen, kan er vrij makkelijk een verhoogde afgifte van DEHP in het lichaam terecht komen. En alhoewel kinderspeelgoed dus geen DEHP mag bevatten, zit deze weekmaker wel in heel veel seksspeeltjes! De overheid geeft aan dat hier een mogelijk schadelijk effect kan optreden als er meer dan 10 maal per week contact is met zo’n ‘volwassen speeltje’. In cosmetica worden ftalaten vaak gebruikt als geurdrager (om parfumgeur te versterken), oplosmiddel (nagellak) of fixatiemiddel (haarlak). In producten van Unity Cosmetics komen geen ftalaten voor.

Vrouwen die zwanger zijn, of net moeder zijn geworden, staan vaak stil bij de veiligheid en gezondheid van hun (ongeboren) kind; er wordt gezond gegeten, alcohol en tabak worden tijdens de zwangerschap vaak vermeden, en je wilt het beste voor je kind. Maar zonder dat je het echt in de gaten hebt, krijg je ook via cosmetica allerlei middelen binnen die misschien voor een ongeboren kind schadelijk kunnen zijn. En in zo'n kwetsbare periode kun je beter het zekere voor het onzekere nemen; overstappen op parfumvrije en parabeenvrije make-up!

Alle producten van Unity Cosmetics zijn volledig vrij van de stoffen die in bovenstaand artikel worden genoemd.

Ter nuancering: Het is niet zo dat iedereen een allergie opbouwt door gebruik van deze ingrediënten, het hangt in sterke mate af van de hoeveelheid die men gebruikt en de kwetsbaarheid van de huid (bij kleine kinderen is de huid kwetsbaarder dan bij volwassenen en ook bij mensen met bijvoorbeeld eczeem is de huid extra kwetsbaar). Onderzoek rondom deze ingrediënten levert steeds weer nieuwe resultaten op, het ene onderzoek is genuanceerder dan het andere onderzoek. Het gaat vooral om bewustzijn rondom gebruik van allerlei producten. Wees kritisch in wat je gebruikt en lees altijd goed de informatie op etiketten en verpakkingen!